Written by ေဇာ္သက္ေထြး
...လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ေျပာင္းလဲမွဳ အေရြ႕တြင္ ထူးျခားေသာ အျဖစ္အပ်က္မ်ား ရွိခဲ့ပါသည္။
ပထမဦးစြာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အမိန္႔ျဖင့္ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ထားေသာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအမ်ားစု
ဒုတိယအျဖစ္အပ်က္မွာ ဒီမိုကေရစီအင္အားစု ကိုယ္စားျပဳပါတီ ျဖစ္ေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်
တတိယအျဖစ္အပ်က္မွာ သတင္းမီဒီယာ နယ္ပယ္တြင္ရွိေနေသာ တင္းက်ပ္သည့္ ဆင္ဆာမူ၀ါဒမ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရသည္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အာ႐ံုစိုက္လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ေထာင္ထဲတြင္ က်န္ရွိေနေသးေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ အက်ဥ္းသားမ်ားကိုလည္း သတိႀကီးႀကီးထား၍ ဆက္လက္လႊတ္ေပးလ်က္ရွိပါသည္။
၂၃ ႏွစ္ၾကာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလတစ္ေလွ်ာ
အနာဂတ္ေပ်ာက္ေနေသာ လူငယ္ေတြအတြက္ ထြက္ေပါက္ကေတာ့ တစ္ခုတည္းသာ ရွိပါသည္။ ယင္းထြက္ေပါက္မွာ ေခတ္မီတိုးတက္ေျပာင္းလဲေနေသ
တစ္ခ်ိန္တစ္ခါက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုစံ၊ လူေနမွဳစနစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ မတိမ္းမယိမ္းရွိခဲ့ေသာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွာ
ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္မွဳေၾကာင့္ ကမၻာႏွင့္ပိုမို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရသည့္အတြက္ ေခတ္မီတိုးတက္သြားျခင္း ျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး တိုးတက္လာသည္ႏွင့္အမွ် အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားလည္း ေပါမ်ားလာသည္။ လူေနမွဳ အဆင့္အတန္း ျမင့္မားလာသည့္အတြက္ အလုပ္ၾကမ္းမ်ား လုပ္ကိုင္မည့္သူ ရွားပါးလာသည္။
အထူးသျဖင့္ စင္ကာပူ၊ မေလးရွား၊ ထိုင္းႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အေျခခံအလုပ္သမား လိုအပ္ခ်က္ မ်ားျပားလာၾကသည္။ ထိုအေျခအေနသည္ အနာဂတ္ေပ်ာက္ေနေသာ ျမန္မာလူငယ္မ်ားအတြက္ ထြက္ရပ္လမ္း တစ္ခုျဖစ္လာခဲ့သည္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံရွိ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ မေလးရွားႏုိင္ငံရွိ ေရာ္ဘာစိုက္ခင္းမ်ား၊ ထိုင္းႏုိင္ငံရွိ ငါးဖမ္းစက္ေလွ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ျမန္မာလူငယ္ ေယာက်္ား၊ မိန္းမမ်ားျဖင့္ ျပည့္က်ပ္သြားခဲ့သည္။ ျမန္မာမိသားစုတစ္စုတြင္ အရြယ္ေရာက္လာပါက “ထိုင္းျဖစ္ျဖစ္၊ မေလးရွားျဖစ္ျဖစ္ အလုပ္သြားလုပ္ပါလား” ဟု ေျပာလာၾကသည္။
ပဲစိုက္သည့္ အသက္ ၆၀ အရြယ္ ယာသူမႀကီးက "သားသံုးေယာက္လံုး မေလးေရာက္ေနလို႔ ကိုယ္တိုင္ လုပ္ေနရတုန္းပါပဲေတာ္" ဟု ညည္းတြားသည္။ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၊ မိတၳီလာတစ္ေက်ာရွိ ရြာမ်ားတြင္ လူငယ္လူရြယ္မ်ား မရွိေတာ့။ အားလံုး မေလးရွားေရာက္ေနၾကသည္။
အညာရြာေတြမွာ ေယာက်္ားေလးေတြ ရွားပါးသြားသလို ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္မွာလည္း ေတာင္ယာထြန္ယက္ စပါးပ်ဳိးၾကဲ၊ ပဲပ်ဳိးၾကဲမည့္ သူေတြ မရွိေတာ့ပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္က လူငယ္အားလံုးလည္း ျပည္ပကို ထြက္ခြာၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကရသည္။ ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္လ်က္ရွိေသာ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာ သံုးသန္း ရွိေနသည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာတစ္သန္းရွိေနသည္။ စင္ကာပူတြင္ ျမန္မာတစ္သိန္းခန္႔ ရွိေနသည္။
သူတို႔အားလံုး တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဘ၀ေပး အေျခအေနအရ သူတစ္ပါးႏိုင္ငံတြင္ ပင္ပန္းဆင္းရဲစြာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ကိုယ့္ေရေျမ မဟုတ္ေတာ့ အႏွိမ္ခံရသည္။ အႏုိင္က်င့္ ဗိုလ္က်တာခံရသည္။ ေခါင္းပံုျဖတ္တာ ခံရသည္။ ေရြးခ်ယ္စရာလမ္းက မ်ားမ်ားစားစားမရွိ။ အဆံုးမွာေတာ့ မတရားမွဳမ်ား၊ အလိုမက်သည္မ်ားကို ၾကံ့ၾကံ့ခံကာ ရပ္တည္ လွဳပ္ရွားေနၾကရသည္။
ထိုသူေတြထဲမွာ ထိုင္းႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ဒုကၡအေရာက္ဆံုးျဖစ္သည္။ လုပ္ခေခါင္းပံု ျဖတ္ခံရသည္။ တရားမ၀င္ေနထုိင္မွဳျဖင့္ အဖမ္းခံရသည္။ အလုပ္ခြင္တြင္ ကိုယ္အဂၤါ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမွဳမ်ားအတြက
က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ ျပစ္မွဳအတိမ္အနက္ကိုၾကည့္၍ ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးသည္။အေၾကာင
တခ်ဳိ႕ကေတာ့ အမွန္တကယ္အျပစ္က်ဴးလြန္၍ အဖမ္းခံရျခင္းျဖစ္ၿပီး တခ်ဳိ႕မွာ အျပစ္မရွိဘဲ အဖမ္းခံရျခင္းမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အမ်ားစုမွာ ထိုင္းႏုိင္ငံ၏ အေျခခံဥပေဒကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ထားျခင္း မရွိသလို ဒုကၡေရာက္လွ်င္လည္း မည္သူ႔ထံ အကူအညီေတာင္းခံရမွန္း မသိၾကေပ။
ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအနက္ စြန္ထဘူရီခ႐ိုင္ စြန္ထဘူရီၿမိဳ႕ရွိ ဘန္းစြမ္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား ၃၀၀ ခန္႔ရွိသည္။ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ခ်တ္တူခ်တ္ပန္းျခံ ဝမ္ေဝါလမ္းရွိ ကေလာင္းပရင္းစ္ ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား အက်ဥ္းသူ ၂၅၀ ခန္႔ရွိသည္။ ရာခ်ာဘူရီခ႐ိုင္ ေခါင္ဘင္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာႏွစ္ႀကီး အက်ဥ္းသား ၁၈၀ ခန္႔ရွိသည္။ ခ်င္းမိုင္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာႏွစ္ႀကီး အက်ဥ္းသား အက်ဥ္းသူ ၁၅၀ ခန္႔ရွိသည္။ ကေလာင္းပိုင္ ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား ၁၀၀ ခန္႔ရွိသည္။ ခ်င္း႐ိုင္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား ၂၀၀ ခန္႔ရွိသည္။ ပထုန္ဌာနီ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား ၅၀၊ ရေယာင္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာ ၅၀၊ နေခၚစီထမရတ္ေထာင္တြင္ ျမန္မာ ၅၀၊ စုန္ခေလာင္ေထာင္တြင္ ျမန္မာ ၅၀၊ ဖိစႏူလတ္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာလူမ်ဳိး ၁၅၀ ခန္႔ ရွိၾကသည္။
ဤစာရင္းမွာ လက္လွမ္းမီသမွ် စာရင္းျဖစ္ပါသည္။ စာရင္းအတိအက် မရေသးေသာ အက်ဥ္းေထာင္မ်ား က်န္ရွိေနပါေသးသည္။ ထုိင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား တစ္ေသာင္း၀န္းက်င္အနက္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ႏွစ္ႀကီးသမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ႏွစ္ႀကီးသမားဆိုသည္မွာ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ ၃၀ မွ ေသဒဏ္အထိ ခ်မွတ္ခံထားရသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ျမန္မာအက်ဥ္းသားမ်ားကို ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာသံ႐ံုးမွ ႏွစ္ႏွစ္၊ သံုးႏွစ္မွ တစ္ႀကိမ္ခန္႔ ၀တၱရားေက် လာေရာက္ေတြ႕ဆံုသည္ကလြဲ၍ ထိေရာက္ေသာ ကူညီမွဳမ်ဳိး မေပးႏုိင္ခဲ့ေပ။ လြတ္ေျမာက္ရန္ ေဝးစြ။ မိသားစုလာေရာက္ ေတြ႕ဆံုႏိုင္ခြင့္သည္ပင္လွ်
အဓိက ျပႆနာမွာ ထိုင္းႏွင့္ျမန္မာတြင္ အက်ဥ္းသားလဲလွယ္ေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားျခင္း မရွိသည့္ ျပႆနာပင္ျဖစ္သည္။
ထိုင္းႏုိင္ငံႏွင့္ အက်ဥ္းသားလဲလွယ္ေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ကေနဒါ၊ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီ၊ နယ္သာလန္၊ ဆီြဒင္၊ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေ၀၊ အိုင္ယာလန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ အစၥေရး၊ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယား၊ မာလီ၊ လာအို၊ ကေမၻာဒီးယား၊ ပါကစၥတန္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
ယင္းႏုိင္ငံမ်ားမွ ထိုင္းတြင္ေထာင္က်သူမ်ား ရွိခဲ့လွ်င္ ႏွစ္ႀကီးသမားျဖစ္ပါက ေထာင္ေနသား ရွစ္ႏွစ္၊ ႏွစ္ငယ္ပါက ေထာင္ေနသား ေလးႏွစ္ေနၿပီး အျပစ္ကင္းရွင္းပါလွ်င္ မိမိႏိုင္ငံသို႔ စာခ်ဳပ္အရ ျပန္ႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရသည္ မိမိႏိုင္ငံတြင္ ျပစ္မွဳက်ဴးလြန္၍ အက်ဥ္းက်ေနေသာ ထုိင္းအက်ဥ္းသားမ်ားကို ထိုင္းႏုိင္ငံ၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ လႊတ္ေပးခဲ့ရသည့္ အႀကိမ္ေပါင္း မနည္းေတာ့ေပ။
သို႔ေသာ္ ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ေထာင္အသီးသီးတြင္ အက်ဥ္းက်ခံေနရေသာ မိမိႏိုင္ငံသားမ်ားကို ျပန္လည္ေတာင္းဆိုျခင္း မရွိသည္မွာ အလြန္၀မ္းနည္းစရာ ေကာင္းပါသည္။
ဘန္ေကာက္ရွိ ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္အပါအ၀င္ တျခားအက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ အက်ဥ္းသားမ်ားအတြက္ တစ္ပတ္လွ်င္ႏွစ္ႀကိမ္ မိသားစုႏွင့္ ဖုန္းေျပာခြင့္ ေပးထားပါသည္။
သို႔ေသာ္ စကားေျပာခြင့္ရသည့္ အက်ဥ္းသားမ်ားထဲတြင္ ျမန္မာ အက်ဥ္းသားမ်ား မပါ၀င္ပါ။ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ျမန္မာ သံ႐ံုးမွ ေထာက္ခံခ်က္ ထုတ္မေပးေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုပါသည္။ ထုိင္းအက်ဥ္းေထာင္အတြင္း၌ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံသံ႐ံုးမွ ေထာက္ခံခ်က္ မေပးေသာ မည္သည့္ႏုိင္ငံသားမဆို ဖုန္းအသံုးျပဳခြင့္မေပး။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာေတြအေပၚ လူမ်ဳိးေရးအရ ခြဲျခားဖိႏွိပ္ ထားခ်င္ပံုလည္းရပါသည္။
ဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွ အက်ဥ္းသားမ်ားဆိုလွ်င္ မိသားစုႏွင့္သာမက ဘာသာေရး၊ လူမွဳေရးမစ္ရွင္အဖြဲ႕မ်ားကပ
ျမန္မာအက်ဥ္းသားေတြကေတာ့ ကူသူမဲ့၊ ကယ္သူမဲ့ဘ၀။ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့၍ ဖ်ားနာေနေသာ ျမန္မာအက်ဥ္းသား အမ်ားစုမွာ ေဆးကုသစရိတ္ မတတ္ႏိုင္သည့္ အတြက္ ေထာင္ထဲမွာပဲ ေသဆံုးသြားတာမ်ဳိးလည္း ရွိေသးသည္။
လူဆိုသည္မွာ အမွားကင္းသူမရွိ။ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါ က်ဴးလြန္မိေသာ အမွားေၾကာင့္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္း ေရာက္ရွိသြားသူမ်ားအတြက္ ဘ၀ကို ျပင္ဆင္ခြင့္ေပးသင့္ပါသည္။
ဤသို႔ဆိုရလွ်င္ ထုိင္းအက်ဥ္းေထာင္ အတြင္းရွိ ျမန္မာ အက်ဥ္းသားေတြမွာေရာ ျပင္ဆင္ခြင့္ မရွိသင့္ဘူးလားဟု ေမးခြန္း ထုတ္စရာရွိပါသည္။
သူတို႔ေတြသည္ ျမန္မာလူမ်ဳိး ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ႏုိင္ငံရပ္ျခား အုတ္႐ိုးေလးဘက္ ကာရံထားေသာ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ကယ္တင္ရွင္ကို ေမွ်ာ္ေနၾကသူမ်ားလည္း ျဖစ္ပါသည္။
ထိုျမန္မာအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေစရန္ ကယ္တင္ႏိုင္မည့္ သူမွာ ေလာကတြင္ မ်ားမ်ားစားစားမရွိ။ တစ္ဦးတည္းေသာ ကယ္တင္ရွင္မွာ ျမန္မာအစိုးရသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။
ပထမဦးစြာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ၏ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အမိန္႔ျဖင့္ ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ထားေသာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအမ်ားစု
ဒုတိယအျဖစ္အပ်က္မွာ ဒီမိုကေရစီအင္အားစု ကိုယ္စားျပဳပါတီ ျဖစ္ေသာ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်
တတိယအျဖစ္အပ်က္မွာ သတင္းမီဒီယာ နယ္ပယ္တြင္ရွိေနေသာ တင္းက်ပ္သည့္ ဆင္ဆာမူ၀ါဒမ်ားကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
လက္ရွိအေျခအေနတြင္ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရသည္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အာ႐ံုစိုက္လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ေထာင္ထဲတြင္ က်န္ရွိေနေသးေသာ ယံုၾကည္ခ်က္ အက်ဥ္းသားမ်ားကိုလည္း သတိႀကီးႀကီးထား၍ ဆက္လက္လႊတ္ေပးလ်က္ရွိပါသည္။
၂၃ ႏွစ္ၾကာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကာလတစ္ေလွ်ာ
အနာဂတ္ေပ်ာက္ေနေသာ လူငယ္ေတြအတြက္ ထြက္ေပါက္ကေတာ့ တစ္ခုတည္းသာ ရွိပါသည္။ ယင္းထြက္ေပါက္မွာ ေခတ္မီတိုးတက္ေျပာင္းလဲေနေသ
တစ္ခ်ိန္တစ္ခါက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပံုစံ၊ လူေနမွဳစနစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ မတိမ္းမယိမ္းရွိခဲ့ေသာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားမွာ
ႏိုင္ငံေရးစနစ္ ေျပာင္းလဲႏိုင္မွဳေၾကာင့္ ကမၻာႏွင့္ပိုမို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခြင့္ ရသည့္အတြက္ ေခတ္မီတိုးတက္သြားျခင္း ျဖစ္သည္။ စီးပြားေရး တိုးတက္လာသည္ႏွင့္အမွ် အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားလည္း ေပါမ်ားလာသည္။ လူေနမွဳ အဆင့္အတန္း ျမင့္မားလာသည့္အတြက္ အလုပ္ၾကမ္းမ်ား လုပ္ကိုင္မည့္သူ ရွားပါးလာသည္။
အထူးသျဖင့္ စင္ကာပူ၊ မေလးရွား၊ ထိုင္းႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အေျခခံအလုပ္သမား လိုအပ္ခ်က္ မ်ားျပားလာၾကသည္။ ထိုအေျခအေနသည္ အနာဂတ္ေပ်ာက္ေနေသာ ျမန္မာလူငယ္မ်ားအတြက္ ထြက္ရပ္လမ္း တစ္ခုျဖစ္လာခဲ့သည္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံရွိ ေဆာက္လုပ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ မေလးရွားႏုိင္ငံရွိ ေရာ္ဘာစိုက္ခင္းမ်ား၊ ထိုင္းႏုိင္ငံရွိ ငါးဖမ္းစက္ေလွ လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ျမန္မာလူငယ္ ေယာက်္ား၊ မိန္းမမ်ားျဖင့္ ျပည့္က်ပ္သြားခဲ့သည္။ ျမန္မာမိသားစုတစ္စုတြင္ အရြယ္ေရာက္လာပါက “ထိုင္းျဖစ္ျဖစ္၊ မေလးရွားျဖစ္ျဖစ္ အလုပ္သြားလုပ္ပါလား” ဟု ေျပာလာၾကသည္။
ပဲစိုက္သည့္ အသက္ ၆၀ အရြယ္ ယာသူမႀကီးက "သားသံုးေယာက္လံုး မေလးေရာက္ေနလို႔ ကိုယ္တိုင္ လုပ္ေနရတုန္းပါပဲေတာ္" ဟု ညည္းတြားသည္။ ေက်ာက္ပန္းေတာင္း၊ မိတၳီလာတစ္ေက်ာရွိ ရြာမ်ားတြင္ လူငယ္လူရြယ္မ်ား မရွိေတာ့။ အားလံုး မေလးရွားေရာက္ေနၾကသည္။
အညာရြာေတြမွာ ေယာက်္ားေလးေတြ ရွားပါးသြားသလို ကရင္ျပည္နယ္ႏွင့္ မြန္ျပည္နယ္မွာလည္း ေတာင္ယာထြန္ယက္ စပါးပ်ဳိးၾကဲ၊ ပဲပ်ဳိးၾကဲမည့္ သူေတြ မရွိေတာ့ပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္က လူငယ္အားလံုးလည္း ျပည္ပကို ထြက္ခြာၿပီး အလုပ္လုပ္ေနၾကရသည္။ ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာႏုိင္ငံႏွင့္ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္လ်က္ရွိေသာ ထိုင္းႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာ သံုးသန္း ရွိေနသည္။ မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ျမန္မာတစ္သန္းရွိေနသည္။ စင္ကာပူတြင္ ျမန္မာတစ္သိန္းခန္႔ ရွိေနသည္။
သူတို႔အားလံုး တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဘ၀ေပး အေျခအေနအရ သူတစ္ပါးႏိုင္ငံတြင္ ပင္ပန္းဆင္းရဲစြာ အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ကိုယ့္ေရေျမ မဟုတ္ေတာ့ အႏွိမ္ခံရသည္။ အႏုိင္က်င့္ ဗိုလ္က်တာခံရသည္။ ေခါင္းပံုျဖတ္တာ ခံရသည္။ ေရြးခ်ယ္စရာလမ္းက မ်ားမ်ားစားစားမရွိ။ အဆံုးမွာေတာ့ မတရားမွဳမ်ား၊ အလိုမက်သည္မ်ားကို ၾကံ့ၾကံ့ခံကာ ရပ္တည္ လွဳပ္ရွားေနၾကရသည္။
ထိုသူေတြထဲမွာ ထိုင္းႏုိင္ငံေရာက္ ျမန္မာလူမ်ဳိးမ်ားသည္ ဒုကၡအေရာက္ဆံုးျဖစ္သည္။ လုပ္ခေခါင္းပံု ျဖတ္ခံရသည္။ တရားမ၀င္ေနထုိင္မွဳျဖင့္ အဖမ္းခံရသည္။ အလုပ္ခြင္တြင္ ကိုယ္အဂၤါ ပ်က္စီးဆံုး႐ံႈးမွဳမ်ားအတြက
က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ ျပစ္မွဳအတိမ္အနက္ကိုၾကည့္၍ ေထာင္ဒဏ္အျပစ္ေပးသည္။အေၾကာင
တခ်ဳိ႕ကေတာ့ အမွန္တကယ္အျပစ္က်ဴးလြန္၍ အဖမ္းခံရျခင္းျဖစ္ၿပီး တခ်ဳိ႕မွာ အျပစ္မရွိဘဲ အဖမ္းခံရျခင္းမ်ားလည္း ရွိပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အမ်ားစုမွာ ထိုင္းႏုိင္ငံ၏ အေျခခံဥပေဒကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ထားျခင္း မရွိသလို ဒုကၡေရာက္လွ်င္လည္း မည္သူ႔ထံ အကူအညီေတာင္းခံရမွန္း မသိၾကေပ။
ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ားအနက္ စြန္ထဘူရီခ႐ိုင္ စြန္ထဘူရီၿမိဳ႕ရွိ ဘန္းစြမ္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား ၃၀၀ ခန္႔ရွိသည္။ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ခ်တ္တူခ်တ္ပန္းျခံ ဝမ္ေဝါလမ္းရွိ ကေလာင္းပရင္းစ္ ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား အက်ဥ္းသူ ၂၅၀ ခန္႔ရွိသည္။ ရာခ်ာဘူရီခ႐ိုင္ ေခါင္ဘင္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာႏွစ္ႀကီး အက်ဥ္းသား ၁၈၀ ခန္႔ရွိသည္။ ခ်င္းမိုင္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာႏွစ္ႀကီး အက်ဥ္းသား အက်ဥ္းသူ ၁၅၀ ခန္႔ရွိသည္။ ကေလာင္းပိုင္ ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား ၁၀၀ ခန္႔ရွိသည္။ ခ်င္း႐ိုင္ဗဟို အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား ၂၀၀ ခန္႔ရွိသည္။ ပထုန္ဌာနီ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား ၅၀၊ ရေယာင္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာ ၅၀၊ နေခၚစီထမရတ္ေထာင္တြင္ ျမန္မာ ၅၀၊ စုန္ခေလာင္ေထာင္တြင္ ျမန္မာ ၅၀၊ ဖိစႏူလတ္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ျမန္မာလူမ်ဳိး ၁၅၀ ခန္႔ ရွိၾကသည္။
ဤစာရင္းမွာ လက္လွမ္းမီသမွ် စာရင္းျဖစ္ပါသည္။ စာရင္းအတိအက် မရေသးေသာ အက်ဥ္းေထာင္မ်ား က်န္ရွိေနပါေသးသည္။ ထုိင္းႏိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာအက်ဥ္းသား တစ္ေသာင္း၀န္းက်င္အနက္ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာ ႏွစ္ႀကီးသမားမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။ ႏွစ္ႀကီးသမားဆိုသည္မွာ ေထာင္ဒဏ္ႏွစ္ ၃၀ မွ ေသဒဏ္အထိ ခ်မွတ္ခံထားရသူမ်ား ျဖစ္ၾကသည္။
ျမန္မာအက်ဥ္းသားမ်ားကို ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ရွိ ျမန္မာသံ႐ံုးမွ ႏွစ္ႏွစ္၊ သံုးႏွစ္မွ တစ္ႀကိမ္ခန္႔ ၀တၱရားေက် လာေရာက္ေတြ႕ဆံုသည္ကလြဲ၍ ထိေရာက္ေသာ ကူညီမွဳမ်ဳိး မေပးႏုိင္ခဲ့ေပ။ လြတ္ေျမာက္ရန္ ေဝးစြ။ မိသားစုလာေရာက္ ေတြ႕ဆံုႏိုင္ခြင့္သည္ပင္လွ်
အဓိက ျပႆနာမွာ ထိုင္းႏွင့္ျမန္မာတြင္ အက်ဥ္းသားလဲလွယ္ေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားျခင္း မရွိသည့္ ျပႆနာပင္ျဖစ္သည္။
ထိုင္းႏုိင္ငံႏွင့္ အက်ဥ္းသားလဲလွယ္ေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုထားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ကေနဒါ၊ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီ၊ နယ္သာလန္၊ ဆီြဒင္၊ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေ၀၊ အိုင္ယာလန္၊ ၾသစေၾတးလ်၊ အစၥေရး၊ ႏိုက္ဂ်ီးရီးယား၊ မာလီ၊ လာအို၊ ကေမၻာဒီးယား၊ ပါကစၥတန္တို႔ ျဖစ္ၾကသည္။
ယင္းႏုိင္ငံမ်ားမွ ထိုင္းတြင္ေထာင္က်သူမ်ား ရွိခဲ့လွ်င္ ႏွစ္ႀကီးသမားျဖစ္ပါက ေထာင္ေနသား ရွစ္ႏွစ္၊ ႏွစ္ငယ္ပါက ေထာင္ေနသား ေလးႏွစ္ေနၿပီး အျပစ္ကင္းရွင္းပါလွ်င္ မိမိႏိုင္ငံသို႔ စာခ်ဳပ္အရ ျပန္ႏိုင္ပါသည္။
ျမန္မာအစိုးရသည္ မိမိႏိုင္ငံတြင္ ျပစ္မွဳက်ဴးလြန္၍ အက်ဥ္းက်ေနေသာ ထုိင္းအက်ဥ္းသားမ်ားကို ထိုင္းႏုိင္ငံ၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ လႊတ္ေပးခဲ့ရသည့္ အႀကိမ္ေပါင္း မနည္းေတာ့ေပ။
သို႔ေသာ္ ထုိင္းႏုိင္ငံရွိ ေထာင္အသီးသီးတြင္ အက်ဥ္းက်ခံေနရေသာ မိမိႏိုင္ငံသားမ်ားကို ျပန္လည္ေတာင္းဆိုျခင္း မရွိသည္မွာ အလြန္၀မ္းနည္းစရာ ေကာင္းပါသည္။
ဘန္ေကာက္ရွိ ဗဟိုအက်ဥ္းေထာင္အပါအ၀င္ တျခားအက်ဥ္းေထာင္မ်ားတြင္ အက်ဥ္းသားမ်ားအတြက္ တစ္ပတ္လွ်င္ႏွစ္ႀကိမ္ မိသားစုႏွင့္ ဖုန္းေျပာခြင့္ ေပးထားပါသည္။
သို႔ေသာ္ စကားေျပာခြင့္ရသည့္ အက်ဥ္းသားမ်ားထဲတြင္ ျမန္မာ အက်ဥ္းသားမ်ား မပါ၀င္ပါ။ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ျမန္မာ သံ႐ံုးမွ ေထာက္ခံခ်က္ ထုတ္မေပးေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုပါသည္။ ထုိင္းအက်ဥ္းေထာင္အတြင္း၌ သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံသံ႐ံုးမွ ေထာက္ခံခ်က္ မေပးေသာ မည္သည့္ႏုိင္ငံသားမဆို ဖုန္းအသံုးျပဳခြင့္မေပး။ ထို႔ျပင္ ျမန္မာေတြအေပၚ လူမ်ဳိးေရးအရ ခြဲျခားဖိႏွိပ္ ထားခ်င္ပံုလည္းရပါသည္။
ဥေရာပႏိုင္ငံေတြမွ အက်ဥ္းသားမ်ားဆိုလွ်င္ မိသားစုႏွင့္သာမက ဘာသာေရး၊ လူမွဳေရးမစ္ရွင္အဖြဲ႕မ်ားကပ
ျမန္မာအက်ဥ္းသားေတြကေတာ့ ကူသူမဲ့၊ ကယ္သူမဲ့ဘ၀။ က်န္းမာေရးခ်ဳိ႕တဲ့၍ ဖ်ားနာေနေသာ ျမန္မာအက်ဥ္းသား အမ်ားစုမွာ ေဆးကုသစရိတ္ မတတ္ႏိုင္သည့္ အတြက္ ေထာင္ထဲမွာပဲ ေသဆံုးသြားတာမ်ဳိးလည္း ရွိေသးသည္။
လူဆိုသည္မွာ အမွားကင္းသူမရွိ။ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါ က်ဴးလြန္မိေသာ အမွားေၾကာင့္ အက်ဥ္းေထာင္တြင္း ေရာက္ရွိသြားသူမ်ားအတြက္ ဘ၀ကို ျပင္ဆင္ခြင့္ေပးသင့္ပါသည္။
ဤသို႔ဆိုရလွ်င္ ထုိင္းအက်ဥ္းေထာင္ အတြင္းရွိ ျမန္မာ အက်ဥ္းသားေတြမွာေရာ ျပင္ဆင္ခြင့္ မရွိသင့္ဘူးလားဟု ေမးခြန္း ထုတ္စရာရွိပါသည္။
သူတို႔ေတြသည္ ျမန္မာလူမ်ဳိး ျမန္မာႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ႏုိင္ငံရပ္ျခား အုတ္႐ိုးေလးဘက္ ကာရံထားေသာ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ ကယ္တင္ရွင္ကို ေမွ်ာ္ေနၾကသူမ်ားလည္း ျဖစ္ပါသည္။
ထိုျမန္မာအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေစရန္ ကယ္တင္ႏိုင္မည့္ သူမွာ ေလာကတြင္ မ်ားမ်ားစားစားမရွိ။ တစ္ဦးတည္းေသာ ကယ္တင္ရွင္မွာ ျမန္မာအစိုးရသာလွ်င္ ျဖစ္ပါသည္။